De gemeente Krimpenerwaard wilde als fusiegemeente een netwerkvisualisatie van bestaande samenwerkingen tussen organisaties in het sociaal domein. De visualisatie moest een basis bieden voor een beleidsmatige discussie met de sector over versterking van het samenwerkingsnetwerk. Dit lukte meer dan verwacht.
DUiDT en Datagraver begeleidden de gemeente bij het maken van de netwerkvisualisatie. De begeleiding richtte zich op het verzamelen, bewerken en visualiseren van de data. Dat klinkt wellicht eenvoudig, maar de praktijk bleek toch complexer.
Complex werkveld
Zo hadden we te maken met verschillen in het niveau van samenwerken, in de soorten diensten en producten die worden aangeboden, in leefthema’s, locaties, type organisaties, etc. De gemeente verzamelde de data zelf door bij 75 organisaties langs te gaan. De antwoorden vulden ze in op een speciaal ontwikkeld Excel-sheet. Het bewerken van de data richtte zich vooral op de verschillen in schrijfwijze van organisaties, de hiërarchische ordening van afdelingen van grotere organisaties, alsook clustering van o.a. uiteenlopende scholen, kinderopvanglocaties, en kerken.
Via 75 organisaties meer dan 400 in beeld
Uiteindelijk is de data gevisualiseerd in één complete netwerkplaat met meer dan 400 organisatie en aparte netwerkplaten per leefthema. Ze geven goed weer welke organisaties veel en weinig (onderling) samenwerken, of er sprake is van samenwerkclusters, welke organisaties een heel divers netwerk hebben of juist samenwerken met een beperkt aantal partners.
Netwerkplaten stimuleren discussie over verbetering
De netwerkplaten zijn in februari 2017 op A0 formaat gepresenteerd tijdens een inspiratieavond waar de hele sector voor was uitgenodigd en ook een groot deel van het college en ambtelijke organisatie aanwezig was. De platen prikkelden de aanwezigen het netwerk te verkennen en leverde soms verrassende inzichten (dat ze zelf een minder centrale speler waren dan gedacht of dat sommige organisaties veel meer of minder samenwerken dan gedacht). Naar aanleiding van deze avond ontstonden per leefthema aparte werkgroepen die de netwerkplaten verder verkennen op mogelijkheden om het netwerk te versterken. Daarbij onderscheiden ze een drietal mogelijkheden: meer/minder organisaties, meer/minder samenwerkingen, meer/minder evenwichtig (dominantie van organisaties).
Waardevolle en breed toepasbare methode
Het toepassen van netwerkanalyse op deze wijze in het sociale domein, of willekeurig welk domein binnen de overheid, is nieuw. Maar het blijkt een zeer waardevolle manier te zijn om nieuwe inzichten te krijgen over samenwerkingsverbanden en dekking op thema’s. Samen met Krimpenerwaard en andere instanties verdiepen we graag in stappen de mogelijkheden van deze aanpak.